طرح مباحث اغراق، التفات، انسجام، گفت¬و¬گو و لحن در علم معانی

بررسی الگوی تحلیل گفتمان میشل فوکو و مباحث علم معانی

تحلیل گفتمان برگرفته از گرایش‌های نوین زبان‌شناسی است و می‌کوشد روابط و احساسات نهفته در کلمات و درون متن را آشکار کند. این نظریه به‌طور مستقیم با تأثیرپذیرفتن از اندیشة میشل فوکو ایجاد شد و در متون ادبی به موضوعاتی فراتر مانند پیوند معنایی، نحو جملات، کنش‌های گفتاری، بافت، بسامد کنش‌ها و انواع جملات می‌پردازد. این پژوهش در پی آن است تا ثابت کند همة گزاره‌های تحلیل گفتمان با منشأ غربی در علم مع...

بررسی تطبیقی مباحث علم معانی و نظریۀ سیستمی ـ نقش‌گرای هلیدی با تکیه بر بوستان سعدی

علم معانی، یکی از شاخه‌های بلاغت اسلامی، در بسیاری از مباحث و زمینه‌ها با دانش زبان‌شناسی و به‌تبع آن نظریه‌های نقد ادبی معاصر به‌ویژه نقد زبان‌شناختی و سبک‌شناسیِ زبان‌شناختی مشابهت‌های فراوانی دارد. به‌طور کلی وجود مباحثی نظیر حال و مقام، خبر، انشا، اسناد خبری، اغراض و کاربردهای ثانوی کلام، تقدیم و تأخیر اجزای کلام در علم معانی، شباهت و همپوشانی بسیار زیاد این علم را با سه شاخه اصلی علم زبان‌ش...

بررسی مباحث علم معانی مبتنی بر غزلیات حافظ

چکیده ندارد.

جایگاه قصر و حصر در علم معانی

این پژوهش گامی در جهت بازبینی، نقد و تبیین جایگاه حصرو قصر به عنوان یکی از فصول مهم فنّ معانی و از ابزارهای بلاغی کارآمد در تحلیل متون است. این مبحث که مربوط به سطوح درونی کلام و لایه‌های پنهان اندیشة گوینده است، از نخستین کتابهای معانی تا دورة معاصر مورد توجّه اهل بلاغت بوده و بخشی مفصّل و مجزّا را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر این ابزار بلاغی، مورد استفادة متنوع و مکرّر شعرا، نویسندگان و عرف...

جملات و معانی انشایی در علم اصول

مقایسه وتحلیل بخش مرفوعات نحو عربی و مباحث مشابه در دستور زبان فارسی و علم معانی

چکیده نحوعربی، دستورزبان فارسی وعلم معانی مباحثی است که به صورت واحدهای مستقل درسی دررشته زبان و ادبیات فارسی تدریس می شود، درحالی که مطالب مطرح دراین سه حوزه دارای پیوندی عمیق است و نادیده گرفتن این پیوند همواره مشکلاتی را برای درک صحیح این مباحث - بویژه برای دانشجویان- به همراه داشته است. دراین پژوهش کوشش شده است هریک از مباحث مربوط به بخش مرفوعات نحوعربی یعنی فاعل، نایب فاعل، مبتدا و خبر اب...